پیام پژوهشی (ترجمان دانش)
بیمارستان سبز، بیمارستانی است که سلامت مردم را با کاهش اثرات مخرب بر پیامدهای زیست محیطی ارتقا دهد و علاوه بر درمان، متولی ارتقا سلامت جامعه باشد.
معیارهای اصلی معیارهای بیمارستان سبز شامل:
1. مشارکت در افزایش حفاظت محیط زیست با رویکرد ارتقا کیفیت زندگی شهروندان.
2. بهسازی مصرف انرژی
3. مدیریت درست پسماند
4. ترویج فرهنگ
5. افزایش آگاهی جامعه در راستای توسعه پایدار و ارتقا سلامت
بیمارستان آموزشی افشار یزد برای سنجش میزان رعایت استانداردهای بیمارستان سبز مورد ارزیابی قرار گرفت. در این بررسی، میزان توجه بیمارستان به مصرف انرژی، مدیریت پسماند و سایر موارد مرتبط با حفظ محیط زیست سنجیده شد. نتایج نشان داد که عملکرد بیمارستان در بیشتر شاخص ها قابل قبول بوده و به طور میانگین حدود 64 درصد از استانداردهای بیمارستان سبز رعایت شده است. این مطالعه نشان میدهد که بیمارستان افشار گام هایی در جهت حفظ محیط زیست برداشته است، اما هنوز جای پیشرفت وجود دارد.
دقت خلاصه پروندههای الکترونیک می تواند بر کیفیت درمان بیمار تأثیر گذارد. این پژوهش نشان میدهد علیرغم پیشرفتهای صورت گرفته، همچنان خطاهایی در ثبت اطلاعات در سامانههای الکترونیک وجود دارد.
بررسی ۱۵۰ پرونده بیمار در چهار سال اخیر نشان داد که خلاصه پرونده الکترونیک در ثبت دادههای ساده (مثل شماره پذیرش) کاملا موفق عمل کردهاند اما اطلاعات پیچیده تر اغلب ناقض ثبت میشوند (کد ملی ۵ بیمار، شرح بیماری ۱۱ بیمار و نتایج آزمایش ۲۵ بیمار ثبت نشده بود). نکته نگران کننده این است که این خطاها در سالهای ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ افزایش داشت. این مشکلات مشابه چالشهای کشورهای منطقه است، اما فاصله زیادی با استانداردهای جهانی (۹۵٪ دقت) دارد.
به نظر میرسد برای بهبود کیفیت خلاصه پرونده الکترونیک، بیمارستانها باید سیستمهای هشدار لحظهای ایجاد کنند تا پرستاران و پزشکان موارد ناقص را اصلاح کنند. از طرفی ضرورت طراحی آموزشهای عملی برای کادر درمان درباره اهمیت ثبت دقیق اطلاعات محسوس است و در نهایت نظارت مستقل بر کیفیت پروندهها نیازمند افزایش است.
شاخص Gensini یک ابزار ارزشمند برای ارزیابی شدت بیماری عروق کرونر است که داده های کیفی آنژیوگرافی را به صورت کمی بیان می کند. گزارش این شاخص می تواند نمای روشن تری از وضعیت بیماری های عروق کرونر در منطقه را نمایان کند و میزان تغییر شاخص Gensini بعد از مداخلات درمانی نیز می تواند سودمند باشد. همچنین بررسی ارزش پیش آگهی این شاخص برای عوارضی مانند مرگ به علت مشکلات قلبی می تواند به پزشکان برای انتخاب روش درمانی مناسب کمک نماید.
در پژوهش حاضر، میانگین شاخص Gensini در بررسی 6965 نفر بیمار مراجعه کننده به بیمارستان افشار، برابر با 22.53 محاسبه شد که در محدوده خطر متوسط قرار دارد. طبق نتایج، 21% بیماران فاقد انسداد عروق کرونر بودند. انسداد خفیف، متوسط و شدید نیز به ترتیب در 24.2%، 32.7% و 22.1% از بیماران مشاهده شد. همچنین انجام عمل بایپس قلب و آنژیوپلاستی نقش بارزی در کم کردن نمره شاخص Gensini دارد. در بررسی موارد مرگ، نقطه برش برای شاخص Gensini برابر با 35.75 بود؛ به این معنی که افراد با شاخص بالاتر از این عدد، در معرض احتمال بالای مرگ قرار دارند.
در نهایت پیشنهاد می شود که از شاخص Gensini به دلیل ساده بودن محاسبه و معنی دار بودن ارتباط با عوارض بیماری های قلبی، در هنگام تصمیم گیری برای انتخاب روش درمانی در بیماران تحت آنژیوگرافی استفاده شود.
پیشبینی زودهنگام دیابت نوع ۲ برای پیشگیری حیاتی است. این پژوهش ۲۰ ساله نشان میدهد با وجود امیدواری به فناوری هوش مصنوعی، مدلهای کنونی یادگیری ماشین نتوانستهاند بروز دیابت را با دقت کافی پیشبینی کنند. این یافته اهمیت درک پیچیدگی بیماری را آشکار میسازد.
مطالعه بر روی ۹۰۶ فرد غیردیابتی در یزد (به مدت ۲۰ سال) نشان داد:
• ۳۷.۵% شرکتکنندگان (۳۴۰ نفر) در این دوره به دیابت مبتلا شدند.
• هیچ یک از پنج مدل یادگیری ماشین (شامل روشهای رایجی مانند رگرسیون لجستیک و جنگل تصادفی) با استفاده از نشانگرهای متابولیک موجود، نتوانستند پیشبینی قابلاتکایی ارائه دهند.
• دلیل اصلی، پیچیدگی ذاتی دیابت است: این بیماری پویا تحت تأثیر تعاملات دائمی عوامل ژنتیکی، محیطی، سبک زندگی و سوختوساز بدن قرار دارد.
• ترکیب نشانگرهای متابولیک نسبت به تکعوامل، قدرت پیشبینی بیشتری داشتند، اما این هم برای پیشبینی دقیق کافی نبود.
با توجه به نتایج، توجه به موارد زیر پیشنهاد میشود:
۱. پیشگیری هوشمندانه: تمرکز بر کنترل عوامل خطر شناختهشده (وزن، تغذیه، فعالیت بدنی) حتی بدون اتکا به ابزارهای پیشبینی پیچیده، مؤثرترین راه است.
۲. پایش منظم: افراد پرریسک (بالای ۴۰ سال، سابقه خانوادگی، چاقی) باید قند خون را مرتب کنترل کنند.
۳. تحقیقات آینده: توسعه مدلهای هوش مصنوعی باید تعاملات پویا بین عوامل مختلف و تغییرات بلندمدت در بدن را بهتر شبیهسازی کند.
۴. ترکیب شاخصها: استفاده همزمان از چندین نشانگر متابولیک تلفیقی (مانند TyG و API) در ارزیابی خطر توصیه میشود.
دو مورد از شاخصهای مهم که بر میزان بروز بیماری های قلبی عروقی تاثیر میگذارند، عادات غذایی و اعتیاد به تریاک هستند. در پژوهش های مختلف تاثیر این دو شاخص بسیار متناقض گزارش شده لذا بررسی همزمان تاثیر مصرف تریاک و عادات غذایی بر بیماریهای قلبی عروقی در یک مطالعه بلند مدت ضروری است.
در این مطالعه مشاهده که میزان بروز بیماری های قلبی در کوهورت قلب سالم یزد پس از 20 سال پیگیری برابر با 12.4 نفر در هر 1000 نفر-سال میباشد. همچنین سن بالاتر، مصرف سیگار، ابتلا به بیماری های فشار خون، چربی خون و دیابت باعث افزایش احتمال ابتلا به بیماری های قلبی عروقی می شود. همچنین در این مطالعه تفاوت معنی داری برای ابتلا به بیماری های قلبی عروقی بین گروه های معتاد به مواد مخدر و همچنین بین گروه های دارای عادات غذایی متفاوت مشاهده نشد. این نتیجه می تواند بیان کننده این مطلب باشد که اعتیاد به تریاک و رژیم های غذایی ناسالم به صورت غیرمستقیم و با تاثیر بر سایر شاخص های موثر بر بیماری های قلبی عروقی باعث افزایش شانس ابتلا می شوند.
این پژوهش علاوه بر گزارش نمودن نتایج 20 ساله مطالعه کوهورت قلب سالم یزد، به شناخت بهتر تاثیرات بیولوژیک و روانی-اجتماعی استفاده از مواد مخدر بر سلامت بیماران قلبی کمک نموده و به پژوهشگران برای تحلیل بهتر نتایج، دید وسیع تری می بخشد.
بیماری روماتیسمی قلب یک تهدید جدی برای جوانان است و پیشگیری با پنیسیلین، کلید جلوگیری از پیشرفت آن میباشد. اما یک چالش بزرگ وجود دارد: دستورالعملهای جهانی درباره مدت زمان لازم این درمان پیشگیریکننده، متفاوت و گاهی متناقض هستند. این عدم وضوح، تصمیمگیری برای بیماران و پزشکان را دشوار میسازد.
پژوهشها نشان میدهند ۱۰ عامل کلیدی تعیینکننده مدت درمان پیشگیریکننده هستند: شدت بیماری قلبی، زمان آخرین حمله تب روماتیسمی (ARF)، سن بیمار، نتایج اکوی قلب، داشتن سابقه حملات مکرر ARF، سکونت در مناطق پرخطر، وضعیت سیستم بهداشتی منطقه، پایبندی بیمار به درمان، شرایط فرهنگی-اجتماعی و وضعیت فیزیولوژیک (مانند بارداری).
بزرگترین چالش، تعیین مدت درمان برای بیماران بدون سابقه مشخص ARF و تضمین پایبندی طولانیمدت بیماران است. لذا با توجه به تفاوتهای موجود و عوامل موثر متنوع، توجه به موارد زیر ضروری است:
۱. پزشکان باید مدت درمان را بر اساس شرایط خاص هر بیمار تعیین کنند، نه صرفاً پیروی از یک دستورالعمل کلی
۲. طراحی برنامههای حمایتی برای کمک به بیماران در ادامه درمان طولانیمدت
۳. نیاز فوری به تدوین دستورالعملهای جامعتر با درنظرگرفتن معیارهای دقیقتر اکو و عوامل خطر فردی-محیطی
۴. توجه به مناطق محروم
پژوهش انجامشده نشان میدهد سیستم ثبت اطلاعات در بخشهای مهمی بهخوبی عمل کرده است. بر اساس بررسی ۱۱۸ پرونده، اطلاعات مربوط به بیماریهای زمینهای و داروهای مصرفی بیماران با دقتی بیش از ۹۶ درصد ثبت شدهاند. این دقت بالا به پزشکان کمک میکند تصویر کاملی از سابقه سلامت بیمار داشته باشند و تصمیمات درمانی مناسبتری بگیرند.
با این حال، دو نقطه نیاز به بهبود دارد. نخست آنکه در شرح اولیه بیماریها در حدود ۸ مورد از هر ۱۰۰ پرونده تفاوت بین نسخه الکترونیک و پرونده کاغذی مشاهده شد. این موضوع احتمالاً به شرایط اورژانسی و فشار کاری مرتبط است. دومین و مهمترین چالش مربوط به ثبت تشخیص نهایی بیماری است؛ جایی که در ۱۵ درصد موارد، نوع دقیق حمله قلبی در سیستم الکترونیک بهدرستی منعکس نشده بود.
خبر امیدوارکننده این است که بیمارستان افشار برای رفع این چالشها اقداماتی را آغاز کرده است: بهروزرسانی نرمافزار برای ثبت دقیقتر تشخیصها، آموزش ویژه پرسنل، و ایجاد سیستمهای نظارتی جدید. هدف نهایی اطمینان از آن است که پرونده الکترونیک هر بیمار انعکاس کاملی از وضعیت سلامت او باشد تا هم درمان بهینهتری دریافت کند و هم جامعه از پژوهشهای مبتنی بر دادههای قابل اعتماد بهره ببرد.
آخرین ویرایش در تاریخ ۲۷ مهر ۱۴۰۴
